1. Afvalwaterzorgplicht
We hebben als gemeente de plicht om het afvalwater in te zamelen en te transporteren. Dit doen we door het openbaar rioolsysteem aan te leggen, te onderhouden en te beheren. De waterschappen hebben de zorgplicht om het ingezamelde afvalwater te zuiveren.
kernpunten afvalwater
Inzameling stedelijk afvalwater:
- voor dit onderdeel kiest Ooststellingwerf voor kwaliteitsniveau Basis
- de aansluitgraad is momenteel 99,7%
- de grootste knelpunten door foutieve aansluitingen zijn verholpen
- bij nieuwbouwlocaties worden meteen duurzame systemen toegepast
Transport stedelijk afvalwater:
- voor dit onderdeel kiest Ooststellingwerf voor kwaliteitsniveau Hoog
- dit is de consequentie van de eerder gemaakte keuze om het buitengebied aan te sluiten op de riolering
- alle rioolgemalen in het stedelijk gebied en ruim 600 minigemalen in het buitengebied zijn aangesloten op het telemetriesysteem, hierdoor is er continue controle op de werking van deze gemalen
- riolering en overige voorzieningen worden regelmatig geïnspecteerd, zo kan er worden ingegrepen voordat er overlast optreedt
2. Regenwaterzorgplicht
De gemeente heeft een zorgplicht voor doelmatige inzameling en verwerking van hemelwater. Op particulier terrein is primair de eigenaar van het terrein verantwoordelijk voor de opvang, verwerking en afvoer. De gemeentelijke zorgplicht treedt pas in werking als de eigenaren van percelen het regenwater redelijkerwijs niet zelf kunnen verwerken. De zorgplicht omvat niet meer dan een door de gemeente aangeboden voorziening waar het hemelwater in geloosd kan worden.
kernpunten regenwater
Inzameling overtollig hemelwater:
- voor dit onderdeel kiest Ooststellingwerf voor kwaliteitsniveau Basis
- het streven is om vermenging van schoon hemelwater met afvalwater terug te dringen
- voorkeursvolgorde daarbij is vasthouden – bergen – afvoeren
- waar dit duidelijk meerwaarde heeft wordt gekozen voor afkoppelen (afkoppelen is geen doel op zich)
- verwerking op eigen terrein wordt niet verplicht, vanwege de bodemopbouw (keileemlagen)
Verwerking van overtollig hemelwater in riolen:
- voor dit onderdeel kiest Ooststellingwerf voor kwaliteitsniveau Basis
- de gemeente accepteert situaties waarbij sprake is van hinder door ‘water-op-straat’, maar er mag geen sprake zijn van ernstige hinder of overlast
- volledig verharde tuinen en percelen zorgen voor extra belasting op de gemeentelijke voorzieningen
- door de klimaatveranderingen is (op termijn) misschien een hoger ambitieniveau nodig, dit vraagt echter om forse investeringen
Verwerking van overtollig hemelwater in de openbare ruimte:
- voor dit onderdeel kiest Ooststellingwerf voor kwaliteitsniveau Basis
- de openbare ruimte (watergangen en groenvoorzieningen) speelt een belangrijke rol in de aan- en afvoer van overtollig hemelwater
- vanwege dit belang wordt een deel van de onderhoudskosten voor watergangen en oevervoorzieningen gedekt vanuit de rioolheffing
- bij de overdracht van het beheer van watergangen naar het Wetterskip dienen de ambities inzake het onderhoud gehandhaafd te blijven
3. Grondwaterzorgplicht
Belangrijk uitgangspunt in de wetgeving is de verantwoordelijkheid van de perceeleigenaar. Bij grondwaterproblemen wordt in de eerste plaats van de perceeleigenaar verwacht, dat hij de vereiste (waterhuishoudkundige en/of bouwkundige) maatregelen neemt. Deze verantwoordelijkheid geldt ook voor de gemeente als eigenaar van de openbare ruimte.
De gemeente heeft een zorgplicht voor het in het openbaar gemeentelijke gebied treffen van maatregelen om structureel nadelige gevolgen van de grondwaterstand zoveel mogelijk te voorkomen of te beperken (voor zover dit doelmatig is en het niet de verantwoordelijkheid is van waterschap of provincie om maatregelen te nemen). Dit is een inspanningsplicht. De gemeente is niet verantwoordelijk voor handhaving van het grondwaterpeil.
kernpunten grondwater
Inzameling van grondwater:
- voor dit onderdeel kiest Ooststellingwerf voor kwaliteitsniveau Basis
- de bodemopbouw (keileemlagen) is ongunstig voor de waterhuishouding, er zijn echter weinig meldingen van grondwaterproblemen
- bewoners en ondernemers kunnen bij het gemeentelijk waterloket terecht voor grondwaterproblemen
- bij herhaalde meldingen wordt onderzocht of er sprake is van een grondwaterprobleem
- als er maatregelen in openbaar gebied nodig zijn om problemen op te lossen of voorkomen, dan worden deze uitgevoerd onder regie van de gemeente in nauwe samenhang met het Wetterskip
Verwerking van grondwater:
- voor dit onderdeel kiest Ooststellingwerf voor kwaliteitsniveau Basis
- het aantal meldingen over grondwaterproblemen in bestaand gebied is minimaal
- het in stand houden van greppels is essentieel, dit vraagt om communicatie met de inwoners en om toezicht
- bij nieuwbouwlocaties worden waterhuishoudkundige belangen vóóraf expliciet en op evenwichtige wijze meegewogen
- drainage is vastgelegd in het beheersysteem en wordt, gelijktijdig met de riolering, gereinigd en geïnspecteerd
Klimaatbestendig
Ons klimaat verandert. Steeds vaker is sprake van korte perioden met heftige neerslag. Of is het juist een tijdlang extreem droog. We staan daarom voor de grote uitdaging om ons riolering- en watersysteem klimaatbestendig te maken. Dit betekent dat we:
- ons bewust zijn van mogelijke gevolgen van klimaatverandering
- onze leefomgeving aanpassen zodat we beter tegen veranderingen bestand zijn
Een belangrijk voorbeeld is dat we bij de inrichting van onze dorpen, wijken en tuinen rekening houden met een veranderend klimaat.
In de planperiode 2020-2024 staat klimaatbestendigheid hoog op de agenda bij Ooststellingwerf en haar samenwerkingspartners. We bundelen de krachten, brengen knelpunten in beeld en gaan aan de slag. Maatwerk per locatie is daarbij het uitgangspunt. De revitalisatie van het Haerenkwartier is hier een voorbeeld van.
Samenwerking
Ooststellingwerf kiest voor nauwe samenwerking als het gaat om riolering en water. Samenwerkingspartners zijn:
- de buurgemeenten Weststellingwerf en Opsterland (OWO-samenwerking)
- Wetterskip Fryslân
- Provincie Fryslân
- drinkwaterbedrijf Vitens
De samenwerking tussen deze partijen is onder andere terug te vinden in het Fries Bestuursakkoord Waterketen (zie de pagina ‘Samenwerking‘).
Daarnaast zijn inwoners en ondernemers belangrijke gesprekspartners. Een gezamenlijke inzet is essentieel voor een goede werking van de riolering en het behoud van schoon water. Nu en in de toekomst.
Output/outcome gestuurd beheer
De afgelopen jaren is de overstap gemaakt van normgestuurd beheer naar output/outcome gestuurd beheer. Dit betekent dat we:
- door inspecties en monitoring de riolering en andere voorzieningen goed in gaten houden
- onderhoudsmaatregelen pas uitvoeren als er daadwerkelijk iets aan de hand is (stankoverlast, risico instorting, werking in het gedrang is)
- eerst kijken of renovatie met nieuwe technieken een goede optie is, pas als dit niet het geval is kiezen we voor vervanging
Door de keuze voor output/outcome gestuurd beheer kunnen we efficiënter, zuiniger en duurzamer werken.
Kostendekkingsplan en rioolheffing
Voor de planperiode 2020-2024 is er een kostendekkingsplan (KDP) gemaakt. In het KDP zijn alle kosten opgenomen die worden gemaakt voor water/riolering. Dat zijn de kosten voor onder andere onderhoud en beheer, maar ook voor de aanleg van vernieuwingsprojecten en personeelskosten.